متغیر چیست؟
متغیر یک مفهوم است که بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده میشود. به عبارت دیگر متغیر به ویژگیهایی اطلاق میشود که میتوان آنها را مشاهده یا اندازهگیری کرد. و دو یا چند ارزش یا عدد را جایگزین آنها نمود. عدد یا ارزش نسبت داده به متغیر، نشاندهنده تغییر از یک فرد به فرد دیگر یا از یک حالت به حالت دیگر است. میز یک مفهوم است نه متغیر، اما وزن میز یک متغیر است.
مفهوم میز به تنهایی بر وجود ارزشهای چندگانه دلالت نمیکند و
برای مثال، به همین دلیل این مفهوم مشخص نمیسازد که چه ویژگی یا
ویژگیهایی از آن مورد نظر است. و برای مثال، کدامیک از ویژگیهای رنگ،
وزن یا ارتفاع میز مورد مشاهده یا اندازهگیری قرار گرفته است. کرلینجر
(1986) معتقد است متغیر یک نماد است که
میتوان عدد یا ارزش را
جایگزین آن کرد. به عنوان مثال، X یک متغیر است، و در حقیقت نمادی است که
میتوان عدد یا ارزش را جانشین آن قرار داد.
گاهی اوقات ویژگیهایی که در یک پژوهش اندازهگیری میشوند، ممکن است در پژوهش دیگر ثابت نگهداشته شوند. متغیر در مقابل ثابت قرار دارد. ثابت به ویژگیهایی اطلاق میشود که دارای ارزش مساوی و یکسان است و میزان آن در همه افراد یا اشیاء یا حوادث به یک اندازه است. به عنوان مثال، اگر در پژوهشی دانشآموزان کلاس چهارم به عنوان آزمودنی به کار روند، «کلاس» ثابت است، یا اگر در یک پژوهش دانشآموزان ده ساله مشارکت داشته باشند، «سن» ثابت است.
